- मात्रिका पौडेल :
काठमाडौं-योगेश भट्टराई र रवीन्द्र अधिकारी तत्कालीन एमालेको राजनीतिमा ‘हल जोडी’ थिए । ०५३ सालमा अनेरास्ववियुका अध्यक्ष योगेश भट्टराई र महासचिव भानुभक्त ढकालको झगडाले पार्टी नै फुट्ने अवस्था आएपछि एमालेले चारजना विद्यार्थी नेतालाई अखिलबाट विदा दिएको थियो । त्यसरी विदा पाउनेमा योगेश भट्टराई र रवीन्द्र अधिकारी एउटा गुटबाट थिए भने भानुभक्त ढकाल तथा हिक्मत कार्की अर्को गुटबाट थिए ।
त्यस यता योगेश र रवीन्द्र दुई भाइ पार्टी राजनीतिका कुनै पनि मोर्चामा अलग भएनन् । एमाले फुटाएर माले बनाउने वामदेव गौतमले भरोसा गर्नेमध्येका यिनै दुई युवा थिए ।
योगेश र रवीन्द्रको जोडी ०७१ सालको एमालेको नवौं महाधिवेशनमा मात्र अलग भयो । त्यसबेला योगेश माधव नेपाल प्यानलबाट सचिव उम्मेदवार भए भने रवीन्द्र केपी ओली प्यानलबाट केन्द्रीय सदस्य ।
तर, बेग्लै गुटमा लागे पनि उनीहरुबीचको हार्दिकता र सहयोग कायमै भयो । रवीन्द्र अधिकारी पर्यटनमन्त्री हुँदा योगेश प्रायः अधिकारीकै कार्यकक्षमा भेटिन्थे ।
कस्तो संयोग १ रवीन्द्रले योगेशकै जिल्ला ताप्लेजुङमा पुगेर आफ्नो जीवन गुमाए । अनि योगेशले रवीन्द्रको निधनपछि रिक्त रहेको त्यही पर्यटन मन्त्रालय ६ महिनापछि सम्हाल्नुपर्ने भयो ।
रवीन्द्रले योगेशसँग देशको समृद्धि र विकास अनि पार्टीको भविश्यका धेरै सपना सुनाएका थिए । अब रवीन्द्रका बाँकी सपना पूरा गर्ने अभिभारा पनि योगेशकै काँधमा आएको छ ।
नेपाली राजनीतिका चर्चित र आशा गरिएका नेता हुन् योगेश भट्टराई । त्यस्तै थिए रवीन्द्र पनि । पर्यटनमन्त्री भएपछि रवीन्द्रले धेरै काम नगरेका होइनन् । विशेष गरी त्रिभुवन विमानस्थलको सुधार, आन्तरिक विमानस्थहरु निर्माणदेखि पर्यटन विकासमा उनको अभाव अहिले आएर खड्किरहेको छ । वाइडबडी काण्डमा आफू निर्दोष रहेको पुष्टि गर्न नपाउँदै उनको निधन भयो ।
रवीन्द्रसँगजस्तै योगेशसँग पनि आम मान्छेले धेरै अपेक्षा गरेका छन् । धेरै अपेक्षा गरिएका र आशलाग्दा नेताबाट आशातीत काम नहुँदा शुभेच्छुकहरु निराश हुने गरेको यथार्थ योगेशले बुझेका छन् । हाम्रो देशको सरकारी संयन्त्रका कारण चाहेर पनि सोचेजस्तो काम गर्न सकिन्न भन्ने पनि उनले बुझेकै छन् । चुनौति छन् भनेर जिम्मेवारीबाट भाग्न कुनै नेतालाई छुट छैन । यो पनि योगेशले बुझेकै हुनुपर्छ ।
अहिलेसम्म योगेश भट्टराई नेकपाभित्र कुनै दाग नलागेका र जनपक्षीय काम गर्ने नेताका रुपमा स्थापित छन् । विद्यार्थी राजनीति हुँदै पार्टीको पदाधिकारी तहमा पुगेर खारिए पनि जनप्रतिनिधिका रुपमा उनी नयाँ हुन् । ४० को दशकमा महेन्द्र रत्न क्याम्पस ताहाचलको सभापति भएपछि एकैचोटि ०७४ मा ताप्लेजुङबाट सांसद बनेका भट्टराई सांसद भएको डेढ वर्षमै मन्त्री बन्न सफल भएका छन् ।
को हुन् योगेश ?
योगेश भट्टराई २०२३ भदौ २१ गते ताप्लेजुङको साँघु (मैवाखोला गाउँपालिका) ३ मा आमा महेन्द्रादेवी र बुबा स्व.भीमलालका कान्छा छोराका रुपमा जन्मिएका हन् । उनका दाजु मात्रिका भट्टराई नेकपाको जिल्ला नेता छन् । उनका तीन दिदीबहिनी छन् । पत्नी विन्दा घिमिरे पेशाले नर्स हुन् ।
०३७ सालदेखि विद्यार्थी राजनीतिमा लागेका योगेश तत्कालीन एमालेको भातृ संगठन अनेरास्ववियुको अध्यक्ष भएर पार्टी राजनीतिमा स्थापित भएका हुन् । उनी ०४३ सालमा महेन्द्ररत्न क्याम्पस ताहाचलको स्ववियु सभापति भएका थिए । त्यसपछि उनी राजनीतिमा उदाए । अनेरास्ववियुको सचिव, महासचिव हुँदै दुईपटक अध्यक्ष भए ।
नेकपा एमालेको उपत्यका सचिव हुँदै केन्द्रीय सदस्य र सचिवसम्म बनेका उनी हाल नेकपाको स्थायी कमिटी सदस्य छन् । ०६४ र ०७० को संविधानसभा निर्वाचनमा काठमाडौं ६ बाट पराजित भएका भट्टराई ०७४ भने आफ्नै जन्मस्थल ताप्लेजुङबाट फराकिलो अन्तरले विजयी भए ।
ओलीले चुनावको वाचा पूरा गरे
निर्वाचनका बेला तत्कालीन नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी ओलीले ताप्लेजुङ पुगेर भनेका थिए( तपाईहरु योगेश भट्टराईलाई सांसद बनाएर पठाउनुस, मन्त्री बनाएर पठाउने जिम्मा मेरो भयो ।)
ओलीको मन्त्रिमण्डलमा योगेश नपरेपछि धेरैले ओलीको त्यही भाषण सामाजिक सञ्जालमा अपलोड गरेर ओलीले बचन पूरा नगरेको भन्दै आलोचना पनि गरेका थिए । अन्ततः ओलीले चुनावको वचन पूरा गरेका छन् ।
पार्टीभित्रको राजनीतिमा फरक गुटमा रहे पनि योगेशलाई ओलीले फरक गुटका अरु नेताभन्दा माया गर्छन् । योगेश आफैंले पनि व्यक्तिगतरुपमा आफूलाई पार्टीका अन्य नेता भन्दा ओली मन पर्ने र ओलीले पनि आफूलाई माया गर्ने बताएका थिए । उनले ओली सधैं आफ्नो अभिभावक जस्तो लाग्ने अनलाइनखबरसँग बताए ।
पार्टीका बैठकहरुमा जति चर्को आलोचक बनेर प्रस्तुत भए पनि योगेशको विशेषता के हो भने बाहिर सार्वजनिक मञ्चहरु र संसदमा उनी सरकार तथा प्रधानमन्त्री ओलीको प्रतिरक्षामा उभिए । विपक्षी, आलोचक र पार्टीभित्रबाटै एक्लिँदा ओलीलाई योगेशले सार्वजनिक मञ्च र मिडियाबाट बचाउ गरिरहे । यस मामिलामा योगेशमा परिपक्व राजनीतिक संस्कार देखिएको ओली निकट नेताहरु बताउँछन् ।
योगेशलाई मन्त्री बनाउन ओलीमाथि उनकै निकटका नेता कार्यकर्ताको पनि दबाव थियो । ओली आफैं पनि उनलाई मन्त्रीको जिम्मेवारी दिने उपयुक्त समयको पर्खाइमा थिए । केही महिनाअघि नै नेकपाका प्रदेश ३ का सचिव तथा पूर्वपर्यटनमन्त्री आनन्द पोखरेलले बालुवाटारमै पुगेर सरकार सफल बनाउने हो भने योगेशलाई मन्त्री बनाउन ओलीलाई सुझाव दिएका थिए । अर्का अध्यक्ष प्रचण्डदेखि महासचिव बिष्णु पौडेलसम्म योगेशलाई मन्त्री बनाउन सुझाव दिनेमै परे ।
पार्टीका केन्द्रीय सदस्यहरुको कार्य विभाजनको पूर्वसन्ध्यामा योगेशलाई प्रचार विभाग प्रमुख बनाउने गरी उक्त विभाग पूर्वएमालेकै भागमा राख्ने तयारी थियो । महासचिव विष्णु पौडेलले प्रचारको काम योगेशबाटै पार लाग्ने एकरदुई ठाउँमा बताएका थिए । तर, विभागको टुंगो लगाउने बेलामा ओलीले योगेशलाई अर्कै जिम्मेवारी दिने भन्दै प्रचार विभाग माओवादी कोटामा पारेपछि धेरैले उनी मन्त्री बन्ने लख काटिसकेका थिए ।
यसबीचमा ओलीले पार्टीभित्रका आफ्ना आलोचक नेताहरुसँग एक्ला एक्लै भेटेर कुराकानी गरेका थिए । धेरैको अनुमान सुरेन्द्र पाण्डे र योगेश भट्टराई मन्त्री बन्दैछन् भन्ने थियो । तर, अहिले रिक्त रहेको मन्त्रालयमा मात्र योगेशलाई ल्याएर ओलीले तत्काल मन्त्रिपरिषद पुनर्गठनको सम्भावना टारेका छन् ।
योगेशको छनोटले ओलीलाई एकातिर पार्टीत्रिको गुट सन्तुलन मिलाएको जस मिलेको छ भने अर्कोतिर सरकारविरुद्ध निरन्तर प्रहार गर्ने लोकरिझ्याइँग्रस्त नेता कार्यकर्ता तथा बाहृय आलोचकलाई जवाफ समेत दिन खोजेका छन् ।
पार्टीमा स्कूल विभागको विवादका कारण कार्य विभाजन हुन नसकेका बेला ओलीले पार्टीभित्र सबैलाई मिलाएर लैजान तयार रहेको सन्देश पनि दिन खोजेका छन् ।
योगेश भट्टराई चुनौतिपूर्ण काम पार लगाउँदै
ओलीलाई राम्रोसँग थाहा छ कि योगेश भट्टराई जुनसुकै चुनौतिपूर्ण काम पनि पार लगाउँछन् । सरकारले राम्रो काम गर्न नसकेको भनेर आलोचना भइरहेका बेला ओलीले योगेशको इन्ट्री गराएर एकैसाथ अनेक सन्देश दिन खोजेका छन् । योगेश भट्टराईका लागि मन्त्री पदको अनुभव यो पहिलो हो । तर, उनले हात हालेका काम पार लगाउँदै आएका छन् ।
अघिल्लो वर्ष ओली र नेकपा सरकारलाई नै अप्ठेरोमा पार्ने गरी डा।गोविन्द केसी अनसनमा बसेका थिए । उनी र उनका समर्थकले नेकपा सरकारलाई सडकबाटै ढाल्नेसमेत भनेका थिए । त्यस्तो बेलामा केसी र उनका समर्थकसँग लड्न उत्तिकै नैतिक सामथ्र्य भएको व्यक्ति चाहिएको थियो । ओली र प्रचण्डले त्यो मोर्चामा योगेशलाई खटाए । अन्ततः डा।गोविन्द केसीसँगको मोर्चामा योगेशले अनेक आरोप खेपेर भए पनि दुवै अध्यक्ष तथा सरकार र पार्टीको डुंगा पार गराए ।
त्यसअघि गोविन्द केसीको अनसनमा तत्कालीन एमाले र पछि नेकपाको ठूलो पंक्तिको साथ सहयोग हुने गरेको थियो । तर, चिकित्सा शिक्षा बिधेयकको सन्दर्भमा योगेश नै गोविन्द केसीसँग आमने(सामने भएपछि सिंगो नेकपालाई उनले एक ठाउँमा ल्याउन सफल भए । केसी अनसन बसेको ठाउँ इलाममै गएर योगेशले पत्रकार सम्मेलन गर्दै उनलाई चुनौति थिए ।
पहिलोपटक गोविन्द केसीको अनसन राजनीतिकरुपमा विभाजित भयो । उनको अनसन र उनका समर्थकहरुका अभिव्यक्तिका कारण नेकपाविरोधी अभियानमा परिणत भयो । त्यसमाथि द्वन्द्वकालीन मुद्दासमेत केसीको अनसनको माग बनेपछि जनमत थप विभाजित भयो र हठबाट सरकारलाई झुकाउने बानी परेका केसीले पहिलोपटक रुँदै एकतर्फीरुपमा अनसन तोड्नुपर्यो ।
योगेशको परीक्षा सुरु
नेतृत्वले दिएको जिम्मेवारी जतिसुकै चुनौतिपूर्ण भए पनि पार लगाउने योगेशको क्षमता अब मन्त्रीका रुपमा परीक्षण हुनेछ । पार्टीभित्र उनको लोकप्रिय छवि कामबाटै बनेको हो ।
विपक्षीहरुबीच पनि लोकप्रिय हुने उनको स्वभाव अब मन्त्री भएपछि हरेक दिन दाउमा लाग्नेछ । पार्टीभित्र र बाहिर उनको जुन छवि बनेको छ, सिंहदरबारबाट फर्किँदा त्यो कायम राख्न सक्नु नै उनका लागि अबको ठूलो चुनौति हुनेछ ।
अहिलेसम्म योगेश राजकीय पदमा पुगेका थिएनन् । उनलाई साथ सहयोग गर्नेहरु देशभर धेरै छन् । योगेश दिने पदमा नपुगेकाले पनि हुनसक्छ, उनी सबैका प्रिय छन् । तर, मन्त्री पद यस्तो हो, उनलाई विगतमा साथ सहयोग गरेका मान्छेहरुका अनेक आकांक्षाहरु पूरा गरिदिनुपर्छ । तर, मन्त्रीले त्यो गर्न सक्दैनन् । प्रायः मान्छेका व्यक्तिगत काम हुन्छन्, ती पूरा नहुँदा हिजोको साथ मन्त्री भएर फर्किंदा टाढिइसकेको हुन्छ ।
योगेशले आफ्ना शुभचिन्तक र साथ सहयोग गर्नेहरुलाई मन्त्रीका सीमितता बुझाउन सके भने अलग कुरा हो, नत्र मन्त्री नहुँदा आर्जन गरेको लोकप्रियता मन्त्री भएपछि कायम राख्न जतिसुकै लोकप्रिय नेतालाई पनि कठिन हुने गरेको छ ।
यो कठिन परीक्षामा अब योगेश भट्टराई पास हुन्छन् कि हुँदैनन् रु यो उनका कामबाटै प्रष्टिने छ । तर, यतिचाहिँ अहिल्यै भन्न सकिन्छ( व्यक्तिका आकांक्षासँग उनले आफ्नो इमान डग्मगाउन नदिउन् । किनभने, राजनीतिको राजमार्गमा उनको गन्तव्य पर्यटन मन्त्रालयमा टुंगिनेवाला होइन ।
रवीन्द्रले छाडेका अधुरा काम
भ्रमण वर्ष २०२० रवीन्द्र अधिकारीको सपना थियो । उनले थालेका तर परिणाम आउँदै गरेका वा रोकिएका धेरै कामहरु बाँकी छन् । योगेशले देशको समृद्धि, रवीन्द्रको सपना र आफ्नै राजनीतिक भविश्यलाई ध्यान दिएर अघि बढे भने उनी मन्त्रीका रुपमा सफल हुनेछन् ।
अब योगेशलाई सफल बनाउने र जोगाउने जिम्माचाहिँ आजसम्म उनलाई साथ दिएका र केही नलिएका शुभेच्छुक तथा सहयोगीहरुकै हो ।
तर, मौका यही हो भनेर उनलाई धेराबन्दी गरियो भने योगेशले राम्रो काम गर्न पाउने छैनन् र आम जनताले आशा गर्ने नेताको संख्या पनि घट्दै जाने र सबै उस्तै हुन् भन्ने निराशा फैलिनेछ ।
ओलीले योगेशलाई मौका मात्र दिएका छन् र उनको परीक्षणसमेत गर्न खोजेका छन् । उनी जनता, कार्यकर्ता र प्रधानमन्त्री सबैको निगरानीमा छन् । योगेशको परीक्षा सुरु भएको छ ।
पर्यटन मन्त्रालय यसै पनि विवादमा तानिइरहने मन्त्रालय हो । लाउडादेखि अहिलेको वाइडबडी विमान खरिदसम्म आइपुग्दा यो मन्त्रालय सम्हाल्न पुगेका धेरै मन्त्रीहरुको व्यक्तित्व खुइलिने गरेको तीतो इतिहास छ ।
नेपाल वायु सेवा निगमको सफलता असफलतासँग पनि जोडेर हेर्ने गरिएको यो मन्त्रालय सम्हाल्दै गर्दा योगेशका लागि निगमको व्यवस्थापनमा क्रान्ति गर्नुपर्ने अप्ठ्यारो गृहकार्य सामुन्नेमै खडा छ ।
अनलाइन खबरबाट
