- सेम्ह्रो फुलमान मोक्तान
सफलताको कथा
एक वर्ष अघिसम्म उहाँको परिचय थियो –हरिबहादुर तामाङ, वर्ष ४०,तीनपटक वैदेशिक रोजगारमा पुगेर पनि रित्तो हात । लाहुरे बन्ने सपना बोकेर तीनपटक खाडी चहार्नुभयो । सिन्धुपाल्चोक इन्द्रावती गाउँपालिका नवलपुरका हरिवहादुरको आधा युवा अवस्था जागिर खोज्दै काठमाडौंमा घुमेरै वित्यो । केहि नलागेपछि २८ वर्षमा विदेशिनुभयो ।
पहिलोपटक पुग्नुभयो साउदी,तीन वर्ष साउदी बसाईमा कमाई राम्रो भएन । गाउँमै फिर्नुभयो,ईलम खोज्दै केहि समय वित्यो तर मन वुझाउन सक्नुभएन , पुनः साउदीको भुमि टेक्नुभयो । यो पटकको यात्रा झनै फापेन,तलव सेवा सुविधाले एक्लो ज्यान पनि धान्न मुस्किल । जाँदा लागेको ऋण तिर्नसम्म पनि सक्नुभएन । फर्कनु वाध्य भो काठमाण्डौं ।
परिवारमा आर्थिक भार थपिदै थियो । छोराछोरी कक्षा उक्लिदै थिए । त्यसपछि साथीभाईको सहयोगमा काठमाडौंकै इन्द्रचोकमा चप्पल पसल खोल्नुभयो । केही समय पसल राम्रै चलिरहेको थियो । नगरपालिकाले सडक बढाउने भएपछि त्यो कामबाट हात धुनुपर्यो ।
उहाँ विगत सम्झनुहुन्छ –‘पसल चलाउन लिएको ऋण त तिर्नु नै थियो, अब चुप लागेर बस्ने चान्स नै थिएन ।’ नेपालमा कामगरी खान सहज लागेन । फेरि रोजाई बन्यो विदेशको यात्रा, हान्नीनुभयो मलेसिया ।
कुनै बेला वैदेशिक रोजगारीका लागि राम्रो गन्तव्य मानिने मलेसिया उहाँ पुग्दा असुरक्षित बनिसकेको थियो । कम्पनीहरुमा मन्दीको असर देखि थालिसकेको थियो । तलब सेवा सुविधा सन्तोषजनक देखिएन । केहि कमाएको पैसा पनि जोगाउन मुस्किल, धेरैपटक लुटेराहरुको सामना गर्नुपथ्र्यो । त्यसपछि ज्यान जोगाउन भएपनि मलेसिया छाड्ने निधो भयो । सुस्ताउदै भन्नुभयो– ‘उभो लागिन्छ कि भनेर तीनचोटि त विदेश गएकै हो, तर त्यो सालको ताल पनि त्यस्तो भयो,त्यसैले फर्के आफ्नै मुलुक ।’
काठमाण्डौं डेरा गरी छोराछोरीलाई निजी स्कुलमै पढाउनुहुन्थ्यो । तीनपटकको विदेश यात्रा असफलताले छोराछोरीलाई सरकारी स्कुलमा सार्नुपर्यो ,बसाइ गाउँमा झर्यो । त्यसपछि धेरै रातहरु अनिदै विते ।
साथी संगत,नयाँ परिचय
परिवारको लागि पनि केहि गर्नेपथ्र्यो । सपना बुन्न थाल्नुभयो । हरिवहादुर भन्नुहुन्छ –‘कुनै समय मैले धेरे रंगीन गलैंचाहरु बुनेको थिएँ, तर आफ्नो जीवन त्यस्तो किन बन्दैन भनेर सोच्न थाले।’ अन्तत ः पाखो खेतबारीमा तरकारी खेती र बाख्रापालन गर्ने योजना बनाउनुभयो ।
राम्रो योजना भएसी हारगुहार गर्दा साथीभाईबाट असहयोग हुने कुरै भएन । घरेलु तथा साना उद्योगको कार्यालयमा पूगनुभयो । अनि गत सालको चैतमा पाखाकै चित्रे गोठको भित्तामा झुन्डियो ः थाकन पशुपालन तथा कृषि उद्योगको प्रमाणपत्र ।
साथी नभइ एक्लै जाँदा डर लाग्ने त्यो पाखो खेतमा सुरु भयो उहाँको बास । साथमा फार्मभित्र खसीबाख्रा,कुखुरा,पाखो भरी गोलभेडा, काँक्रो, फर्सी ।
यसमा श्रीमतीको उत्तिकै साथ, खुसीको दिन सुरु भयो । कुखुरा र खसी किन्न ग्राहक फार्मसम्मै आउन थालेपछि अहिले कमाई थपिन थालेको छ,’ हरि भन्नहुन्छ,– ‘आफ्नै पाखामा निर्धक्क काम गर्न पाउँदाको आनन्दले तीनपटक विदेशिएको पीडा विर्सदैछु ।’
हरिवहादुरलाई गाउँमै गरीखाने आँट भने विदेशमै हुँदै तनहुँको साथीले दिएका रहेछन् ।
‘तनहुँको साथीलेनै मलाई बाख्रापालन गर्ने साहस दियो, अनि भाईहरुले पनि होस्टेहैसे गरे । सुरुमा ३ ओटा बाख्रा किनेको थिएँ, अहिले १९ ओटा माउसहित ३५ बाख्रा भएका छन्’ उहाँ खुसी साट्दै भन्नुहुन्छ–‘त्यसपछि गोलभेडाको टनेल लगाइ गोलभेडा र काँक्रो फलाए,पहिलो वर्ष खर्च कटाएर बस्यो २ लाख,पाखामै यस्तो कमाई हुनेरहेछ,खाडी जाँदा लागेका ऋण पनि यतैबाट तिर्न थालेको छु ।’
अहिले तामाङको दैनिकी खसी, बोका, बाख्रालाई सफासुग्घर राख्ने,रोगबाट बचाउने र घाँस काट्नेदेखि कुखुराको हेरचाहमा बित्छ । यसका अलावा सिजनअनुसार तरकारी खेतीमा पनि व्यस्त हुनुहुन्छ । गोलभेडा, काँक्रो, काउली, फर्सी फल्न थालेको छ । बजार राम्रै पाएको छ ।
यही व्यवसायलाई व्यवस्थीत बनाई निरन्तरता दिने योजनामा हुनुहुन्छ उहाँ । यसैगरी गाउँमै सुन फलाउने अठोट छ उहाँको । केहिबेर सोच्मग्न भएपछि उहाँले भन्नुभयो –‘पहिलो वर्षमै राम्रो भयो, अहिले ३५ वटा बाख्रा, ३० ओटा कुखुरा छन, बेच्दा पनि बढिरहेकै छ,’ सिक्दैछु अझै आम्दानी कसरी बढाउने भनेर ।’
अहिले परिश्रमी कृषकको परिचय बनाउदै गरेका हरिवहादुर निर्धक्क भन्नुहुन्छ–‘ममा विश्वास जागीसकेको छ,सुन गाउँमै फल्ने रहेछ, चारतिर किन भौतारिनु ?,अब यही पाखोमा पसिना बगाउने हो,सुन फलाउने हो।’